تاثیرات استرس بر پوست

استرس بخش رایج و اجتناب ناپذیر زندگی است. این می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند کار، خانواده، روابط، سلامتی، مالی یا مسائل شخصی باشد. استرس می تواند تاثیرات مثبت و منفی بر سلامت جسمی و روانی ما داشته باشد. با این حال، زمانی که استرس مزمن یا طاقت فرسا شود، می تواند به توانایی بدن ما برای مقابله و عملکرد صحیح آسیب برساند. یکی از اندام هایی که می تواند تحت تاثیر استرس قرار گیرد پوست است که بزرگترین و قابل مشاهده ترین اندام ماست. در این مقاله با بلاگ ملیس بیوتی، چگونگی تاثیر استرس بر پوست، برخی از بیماری‌های پوستی رایج که توسط استرس تشدید می‌شوند، چگونگی شناسایی مشکلات پوستی ناشی از استرس و نحوه مدیریت استرس برای سلامت پوست را بررسی خواهیم کرد.

درک بهتر مفهوم استرس

استرس پاسخ طبیعی بدن به هر تقاضا یا چالشی است که نیاز به سازگاری یا تغییر دارد. استرس می تواند حاد یا مزمن باشد. استرس حاد کوتاه مدت است و معمولاً توسط یک رویداد یا موقعیت خاص مانند امتحان، ضرب‌الاجل یا درگیری خاصی ایجاد می‌شود. استرس حاد می تواند در برخی موارد کمک کننده باشد تا عملکرد بهتری داشته باشیم، هوشیار باشیم و بر موانع غلبه کنیم اما در همه موارد خوب نیست. استرس مزمن درازمدت است و معمولاً به دلیل مسائل مداوم یا حل نشده مانند فشار کاری، مشکلات مالی یا درگیری های خانوادگی ایجاد می شود. استرس مزمن می تواند سیستم ایمنی بدن ما را مختل کند، موجب آسیب‌های زیادی شود و تعادل هورمونی ما را مختل کند.

پوست، بزرگترین عضو بدن

پوست بزرگترین اندام بدن است که عملکردهای زیادی دارد و مانند یک لایه محافظ از ما در برابر عفونت‌ها، آسیب ها، اشعه ماوراء بنفش و مواد شیمیایی عمل می‌کند. پوست به ما در  تنظیم دمای بدن و تعادل آب و بیان کردن حس لمس، درد، دما و فشار؛ سنتز ویتامین D؛ و احساسات و حالات خود کمک می‌کند. پوست از سه لایه تشکیل شده است: اپیدرم، درم و هیپودرم. اپیدرم خارجی ترین لایه ای است که مانعی در برابر عوامل خارجی ایجاد می کند. درم لایه میانی است که شامل رگ‌های خونی، اعصاب، فولیکول‌های مو، غدد عرق و غدد چربی است. هیپودرم داخلی ترین لایه ای است که از سلول های چربی و بافت همبند تشکیل شده است.

رابطه میان استرس و سلامت پوست

پوست ارتباط نزدیکی با سیستم عصبی، سیستم غدد درون ریز و سیستم ایمنی دارد. این سیستم ها از طریق پیام رسان‌های شیمیایی مختلف به نام انتقال دهنده های عصبی، هورمون ها و سیتوکین ها با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند. وقتی دچار استرس می‌شویم، این سیستم‌ها فعال می‌شوند و مواد مختلفی را آزاد می‌کنند که می‌توانند به روش‌های مختلف روی پوست تاثیر بگذارند. برخی از اثرات استرس بر روی پوست عبارتند از:

افزایش تولید کورتیزول: کورتیزول هورمونی است که با افزایش سطح قند خون، فشار خون و متابولیسم به ما کمک می کند تا با استرس مقابله کنیم. با این حال، کورتیزول بیش از حد می تواند اثرات منفی بر روی پوست داشته باشد، مانند کاهش سنتز کلاژن (که منجر به چین و چروک و افتادگی می شود)، افزایش تولید چربی (که منجر به آکنه می شود)، اختلال در بهبود زخم (که منجر به زخم می شود) و سرکوب سیستم ایمنی بدن (که منجر به عفونت می شود).

افزایش تولید آدرنالین: آدرنالین هورمونی است که با افزایش ضربان قلب، جریان خون و هوشیاری به ما کمک می‌کند تا با استرس مقابله کنیم. با این حال، آدرنالین بیش از حد می‌تواند اثرات منفی روی پوست داشته باشد، مانند ایجاد انقباض عروق (که منجر به رنگ پریدگی یا برافروختگی پوست می‌شود)، تعریق (که منجر به کم آبی بدن می شود) و خارش (که منجر به خاراندن می شود).

افزایش تولید سیتوکین‌های التهابی: سیتوکین‌ها پروتئین‌هایی هستند که التهاب و ایمنی را تنظیم می‌کنند. التهاب بیش از حد می تواند اثرات منفی بر روی پوست داشته باشد، مانند ایجاد قرمزی، تورم، درد و خارش. التهاب همچنین می تواند برخی از بیماری های پوستی مانند پسوریازیس، اگزما و روزاسه را تحریک یا بدتر کند.

شرایط پوستی رایج که با استرس تشدید می شود

استرس می‌تواند بیماری‌های پوستی مختلف را با تحریک، بدتر شدن یا طولانی‌شدن آن‌ها تشدید کند. برخی از بیماری های پوستی رایج که با استرس تشدید می شوند عبارتند از:

آکنه: آکنه وضعیتی است که زمانی رخ می‌دهد که فولیکول‌های مو با چربی و سلول‌های مرده پوست مسدود می شوند. آکنه می تواند باعث ایجاد جوش، سرسیاه، سرسفید، کیست و گره در صورت، سینه، پشت و شانه ها شود. استرس می تواند آکنه را با افزایش تولید سبوم، التهاب و رشد باکتری‌ها افزایش دهد. استرس همچنین می‌تواند درمان آکنه را با اختلال در بهبود زخم و افزایش خطر ایجاد اسکار دشوارتر کند.

پسوریازیس: پسوریازیس وضعیتی است که زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی به سلول‌های پوست حمله می‌کند و باعث می‌شود آنها سریع‌تر از حد طبیعی تکثیر شوند. پسوریازیس می تواند باعث ایجاد لکه های قرمز، پوسته پوسته، خارش دار و دردناک در پوست سر، آرنج، زانو و سایر قسمت های بدن شود. استرس می تواند با فعال کردن سیستم ایمنی و افزایش التهاب باعث پسوریازیس شود. استرس همچنین می تواند پسوریازیس را با تداخل با اثربخشی داروها و افزایش خطر عفونت بدتر کند.

اگزما: اگزما وضعیتی است که زمانی رخ می دهد که پوست خشک، ملتهب و دچار خارش می شود. اگزما می تواند هر قسمتی از بدن را درگیر کند، اما در دست ها، پاها، صورت و گردن شایع تر است. استرس می تواند با برهم زدن سد پوستی و افزایش از دست دادن آب باعث اگزما شود و یا شرایط آن را با افزایش خارش، خاراندن و عفونت بدتر کند.

روزاسه: روزاسه عارضه‌ای است که زمانی رخ می‌دهد که رگ‌های خونی صورت بزرگ شده و قابل مشاهده باشند. روزاسه باعث قرمزی، برافروختگی، برآمدگی‌ها و جوش‌های پوستی روی بینی، گونه‌ها، چانه و پیشانی می‌شود. استرس با ایجاد انقباض عروق و گشاد شدن عروق خونی صورت باعث بروز روزاسه می‌شود و یا با افزایش التهاب و حساسیت به محرک های محیطی شرایط آن را تشدید کند.

چگونه مشکلات پوستی ناشی از استرس را شناسایی کنیم؟

چند نشانه و علامت وجود دارد که ممکن است نشان دهنده مشکلات پوستی شما ناشی از استرس باشد. این علامت‌ها  شامل موارد زیر می‌شوند:

• جوش‌ها: اگر دچار جوش‌های مکرر یا شدید می‌شوید، ممکن است نشانه‌ای از این باشد که ناشی از استرس هستند.
• خشکی و تحریک: استرس می‌تواند به سد دفاعی پوست آسیب برساند و منجر به خشکی و تحریک شود.
• تحریک بیماری‌های پوستی موجود: اگر یک بیماری مزمن پوستی مانند پسوریازیس، اگزما یا روزاسه دارید، استرس می تواند باعث شعله ور شدن آن شود.

مدیریت استرس برای سلامت پوست

• چند راه حل وجود دارد که می‌توانید برای مدیریت استرس و بهبود سلامت پوست خود انجام دهی:
• تغییرات سبک زندگی: بهره‌مندی از یک رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و خواب کافی می تواند به کاهش سطح استرس کمک کند.
• تکنیک های ذهن آگاهی و آرامش: تکنیک های ذهن آگاهی مانند مدیتیشن و یوگا می توانند به آرامش ذهن و کاهش سطح استرس کمک کنند.
• کمک درمانی:  اگر مدیریت استرس به تنهایی برایتان چالش‌برانگیز است، با یک درمانگر یا مشاور صحبت کنید.

درمان های پزشکی

اگر مشکلات پوستی ناشی از استرس دارید که به تغییرات سبک زندگی یا تکنیک های مدیریت استرس پاسخ نمی دهد، ممکن است نیاز به درمان پزشکی داشته باشید. متخصص پوست شما ممکن است داروهای موضعی، داروهای خوراکی یا نور درمانی را تجویز کند.

جمع‌بندی

استرس می تواند تاثیر منفی بر سلامت پوست داشته باشد، اما روش‌های وجود دارد که می‌توانید برای مدیریت استرس و بهبود سلامت پوست خود انجام دهید. با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی، تمرین تکنیک های تمرکز حواس و آرامش، و در صورت لزوم استفاده از درمان پزشکی، می توانید اثرات استرس را بر روی پوست خود کاهش دهید و ظاهر و احساس پوست خود را به بهترین شکل حفظ کنید.